Αυχενική Ριζοπάθεια

Σύνοψη

Η αυχενική ριζοπάθεια αποτελεί μια πάθηση, κατά την οποία υπάρχει ερεθισμός μίας ή περισσοτέρων νευρικών ριζών στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης και η οποία εκδηλώνεται κατά κανόνα ως πόνος που αντανακλά από τον αυχένα κατά μήκος της πάσχουσας νευρικής ρίζας. Μπορεί να συνοδεύεται από διαταραχές της αισθητικότητας, της κινητικότητας ή των αντανακλαστικών. Κάθε πάθηση, στην οποία συμπιέζονται ή ερεθίζονται με κάποιον τρόπο οι αυχενικές νευρικές ρίζες, μπορεί να προκαλέσει αυχενική ριζοπάθεια. Τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα εκφυλιστικής νόσου στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και ως συνέπεια οξείας κάκωσης ή τραυματισμού.

Αιτίες (Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης)

Μια συχνή αιτία είναι η αυχενική δισκοκήλη. Η δισκοκήλη μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την προς τα έξω προβολή του εσωτερικού υλικού του δίσκου και την άσκηση επιβλαβούς πίεσης σε γειτονικές νευρικές ρίζες. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στον αυχένα και πιθανώς πόνους και νευρολογικές διαταραχές όπως μυρμήγκιασμα, μούδιασμα ή/και αδυναμία που αντανακλούν στον ώμο, το βραχίονα ή/και την άκρα χείρα.

Αιτίες (Εκφυλιστική δισκοπάθεια)

Άλλη μια συχνή αιτία βλάβης της νευρικής ρίζας είναι η εκφυλιστική δισκοπάθεια. Πρόκειται για μια πάθηση που σχετίζεται με την ηλικία και παρουσιάζεται όταν ένας ή περισσότεροι δίσκοι φθείρονται ή εμφανίζουν ρωγμές/σχισμές και επιτρέπουν τη μετατόπιση των σπονδύλων πάνω και κάτω από το δίσκο. Τα οστά μπορεί να έρχονται σε επαφή και να συμπιέζουν γειτονικές νευρικές ρίζες, προκαλώντας πόνο και πιθανώς συνοδά νευρολογικά συμπτώματα όπως μυρμήγκιασμα, μούδιασμα ή/και αδυναμία στις περιοχές που νευρώνονται από τις πάσχουσες νευρικές ρίζες.

Αιτίες (Στένωση των τρημάτων στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης)

Η στένωση των τρημάτων στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι η συχνότερη αιτία αυχενικής ριζοπάθειας. Όταν ένα τρήμα (οστικό άνοιγμα, μέσα από το οποίο η νευρική ρίζα εγκαταλείπει τον νωτιαίο σωλήνα) στενεύει και μικραίνει, η νευρική ρίζα έχει λιγότερο χώρο και μπορεί να συμπιέζεται. Οι εκφυλιστικές αλλοιώσεις σε συνάρτηση με οστεοαρθρίτιδα ή/και εκφυλιστική δισκοπάθεια στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης μπορεί να δημιουργήσουν οστικές προεξοχές (οστεόφυτα) καθώς και πάχυνση (οστεοποίηση/οστέωση) των σπονδυλικών συνδέσμων ή προβολή ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου, με αποτέλεσμα την άσκηση επιβλαβούς πίεσης στη νευρική ρίζα μέσα στο μεσοσπονδύλιο τρήμα.

Αιτίες (Σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη)

Το σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη είναι μια αναγνωρισμένη ιατρική διάγνωση για το χρόνιο πόνο και τα συμπτώματα που επιμένουν μετά από χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη. Η χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη πραγματοποιείται κατά κανόνα για να επιτευχθούν δύο κύριοι στόχοι: Αφενός, η αποφόρτιση μιας συμπιεσμένης νευρικής ρίζας και αφετέρου, η σταθεροποίηση μιας άρθρωσης που πονάει. Το σύνδρομο αποτυχημένης επέμβασης στη σπονδυλική στήλη μπορεί να εμφανιστεί αν δεν επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι ή αν κατά τη χειρουργική επέμβαση υποστεί βλάβη μια νευρική ρίζα ή κάποια άλλη δομή κοντά στο σημείο της επέμβασης.

Συμπτώματα

Τα σημεία και συμπτώματα της αυχενικής ριζοπάθειας διαφέρουν ανάλογα με τη νευρική ρίζα που έχει προσβληθεί. Κατά τον τραυματισμό των νευρικών ριζών στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης συνήθως προσβάλλεται ένα από τα τρία κατώτερα επίπεδα της αυχενικής μοίρας που ονομάζονται Α5, Α6 και Α7. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πόνο, μυρμήγκιασμα, μούδιασμα ή/και αίσθημα αδυναμίας στις περιοχές που τροφοδοτούνται από τις πάσχουσες νευρικές ρίζες, που ονομάζονται δερμοτόμια.

Α5 Ριζοπάθεια. Πόνος, μυρμήγκιασμα ή/και μούδιασμα μπορεί να εμφανιστεί στην πλάγια περιοχή του ώμου μέχρι τη μέση του χεριού. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστεί αδυναμία στον ώμο ή τον βραχίονα.

Α6 Ριζοπάθεια. Πόνος, μυρμήγκιασμα ή/και μούδιασμα μπορεί να αντανακλά από το βραχίονα και το αντιβράχιο μέχρι την κορυφή του αντίχειρα. Ενδέχεται να επηρεαστεί και ένα μέρος του δείκτη. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστεί αίσθημα αδυναμίας στο μπροστινό μέρος του βραχίονα (δικέφαλος μυς) ή στον καρπό.

Α7 Ριζοπάθεια. Πόνος, μυρμήγκιασμα ή/και μούδιασμα μπορεί να εμφανιστεί κατά μήκος του χεριού προς τα κάτω και στο μεσαίο δάκτυλο. Ενδεχομένως, να προσβληθεί ένα μέρος του δείκτη και ένα μέρος του παράμεσου. Πιθανώς να εμφανιστεί αδυναμία στο πίσω μέρος του βραχίονα (τρικέφαλος μυς).

Α8 Ριζοπάθεια. Πόνος, μυρμήγκιασμα ή/και μούδιασμα μπορεί να αντανακλά κατά μήκος του χεριού προς τον παράμεσο και το μικρό δάκτυλο. Ενδεχομένως, να είναι μειωμένη η δύναμη χειρολαβής.

Θεραπεία

Οι επιλογές θεραπείας για την αυχενική ριζοπάθεια εξαρτώνται από τη θέση και τη σοβαρότητα της βλάβης. Η οξεία αυχενική ριζοπάθεια ακολουθεί συνήθως αυτοπεριοριζόμενη κλινική πορεία με αυτόματη βελτίωση/ίαση σε ποσοστό έως και 75%. Για το λόγο αυτό, η μη χειρουργική αντιμετώπιση είναι η κατάλληλη αρχική επιλογή για τους περισσότερους ασθενείς.
Η αυχενική ριζοπάθεια μπορεί κατά κανόνα να αντιμετωπιστεί επιτυχώς με συνδυασμό τεχνικών διαχείρισης του πόνου, φυσικοθεραπείας και θεραπευτικών εγχύσεων στη σπονδυλική στήλη.
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να συνιστάται όταν οι συντηρητικές μέθοδοι θεραπείας δεν επιφέρουν ανακούφιση από τον πόνο ή σε περιπτώσεις που υπάρχει σημαντικό νευρολογικό έλλειμμα, όπως προοδευτική μυϊκή αδυναμία ή συμπίεση του νωτιαίου μυελού στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (αυχενική μυελοπάθεια).

Βιβλιογραφία

1. Kraemer J., Hasenbring M., Kraemer R., Taub E., Theodoridis T., Wilke H.J.: Intervertebral Disc Diseases: Causes, Diagnosis, Treatment and Prophylaxis. Thieme 2009.
2. Rhee J., Yoon T., Riew D.: Cervical Radiculopathy. Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons 2007; 15: 486-494.
3. Childress M., Becker B.: Nonoperative management of cervical radiculopathy. American Family Physician 2016; 93(9): 746-754.
4. Woods B., Hilibrand A.: Cervical Radiculopathy: Epidemiology, Etiology, Diagnosis, and Treatment. Journal of Spinal Disorders & Techniques 2015; 28(5): 251-259.
5. Baber Z., Erdec M.: Failed Back Surgery Syndrome: Current Perspectives. Journal of Pain Research 2016; 9: 979-987